تحقق مفهوم قرآنی و روایی عدل در طراحی مسکن ایرانی

نویسنده

چکیده مقاله:

     قرآن کریم، عدل را از مهم­ترین موضوع­های جامعه بشری قرار داده است. عدالت و تعادل را می­توان یکی از ویژگی­های جوامعی دانست که به تولید تمدن و فرهنگ روی آورده­اند. یکی از ویژگی­های معماری مسلمانان، بهره­گیری از تعادل در کلّ بنا و اجزای آن و همچنین یافتن روش­های دستیابی به عدالت در معماری است. برای ایجاد تعامل میان فقه و زبان طرّاحی نیازمند به واکاوی و بازشناسی مفاهیم اسلامی هستیم، که به طراحی الگویی راهبردی دست یابیم. در این مقاله با رجوع به قرآن و احادیث، شاخص­های ایجاد تعادل در بنا، بر پایة عدل در معماری مسکونی، بررسی شده است. هدف اصلی مقاله تبیین شاخصه­های مؤثر در ایجاد تعادل در مسکن با تأکید بر مفهوم عدل براساس آیات و روایات است. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش تفسیری- تاریخی است و تحلیل­های مربوط به بناها با روش استدلال منطقی صورت گرفته است. در جمع­آوری اطلاعات از اسناد و متون تاریخی، منابع کتابخانه­ای استفاده شده است. در این مقاله به منظور بررسی اصل عدالت در معماری ایرانی- اسلامی، دو مورد از خانه­های سنّتی به روش نمونه­گیری هدف­مند انتخاب شده­اند. نتایج حاصل بیان کنندۀ این موضوع است که این اصل به عنوان یکی از مهم­ترین اصول، در تمامی ابعاد معماری خانه­های ایرانی- اسلامی تأثیر گذاشته است. این تأثیرات برگرفته از مفهوم عدل است که شامل تعادل و توازن در پلان و نما، هماهنگی واحد مسکونی با دیگر واحدها، مسأله حریم خصوصی و عمومی و محرمیّت در معماری بناها در نظر گرفته شده است. بر پایه عدل، شاخص­های مؤثّر در شکل­گیری تعادل در معماری مسلمانان را می­توان مؤلّفه­هایی مانند تقارن، تناسب و مقیاس، سلسله مراتب، ریتم، مصالح همگن و سازه، فن ایستایی و تزیینهای طبیعی دانست.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحقق مفهوم قرآنی و روایی حقوق در شهرسازی و طراحی مسکن

دین اسلام دینی فراگیر و جامع در تمام عرصه­ها محسوب می­شود که هدف آن سعادت بشر و هدایت او در مسیر کمال می­باشد. مکتب اسلام دینی است که مسائل مادی بشر را با معنویات پیوند زده و هیچگاه این دو مقوله را از همدیگر جدا ندانسته است. قرآن مهمترین منبع استنباط احکام به شمار می­رود و احکام موضوعات جدید با بهره­گیری از عمومات و اطلاقات آیات قابل استنباط است و احادیث مربوط، مصادیقی از آنها را ذکر کرده­اند و...

متن کامل

تحقق مفهوم قرآنی «قسط» در فضای شهری

Studies of urban space is expanding but what is important is explanation of it in national and local scales, according to the context of society and culture. The main book of Islam, which is associated with Iranian's culture, is "Quran". Therefore, the use of theoretical concepts of indigenous issues on the ballot in the Quran can be helpful in urban management. One of the aspects of the soc...

متن کامل

بررسی مفهوم «عدل» و مترادفات آن در قرآن کریم

حقیقت «عدل» به جهت فطری بودنش، از دیرباز جزء مهمترین مفاهیم بنیادی و دغدغه‌های زندگی بشر و ادیان الهی بوده است. قرآن کریم نیز به عنوان چراغ هدایت انسان ها، این آموزه را در همه‌ی ابعاد زندگی مورد تأکید قرار داده است. در برخی از آیات با بهره گیری از تمثیل ها، به توضیح و تبیین هر چه بیشتر این مفهوم پرداخته شده است. از سوی دیگر فراوانی آیات عدل و کلمات مترادف آن، بیانگر اهمیت جایگاه این مفهوم در قر...

متن کامل

نقش کیفیت طراحی و اجرا در تحقق مفهوم هویت در معماری معاصر ایران

معماری سنتی ایران، گنجینه ای بی بدیل از آثار شاخص و ارزشمندی است که در طول سالیان متمادی شکل گرفته است. این آثار ارزشمند نشان از اندیشه ای والا در میان گذشتگان و نیاکان پاکسرشتی دارد که این آثار را از ایشان به یادگار برده ایم. از چنین معماری غنی و ارزشمندی انتظار می رود که فرزندی خلف و نیکو داشته باشد. از این رو می توان انتظار داشت آثار فاخری در معماری معاصر ایران ساخته شوند که به شکل های مختلف...

متن کامل

بررسی عقلی و شواهد قرآنی، روایی بر اثبات مفهوم خلود به معنای عدم پیوستگی عذاب در جهنم

یکی از صفاتی که قرآن کریم برای اهل بهشت و دوزخ مطرح کرده است خلود و جاودانگی است. خلود در بهشت با فضل الهی قابل توجیه است اما خلود در دوزخ موجب طرح شبهاتی گردیده است از آن جمله مقید شدن جاودانگی عذاب به وجود آسمانها و زمین و عدم تناسب کیفر خلود با گناه عاصی با توجه به عمر محدود انسان. لذا در بررسی انجام شده با توجه به شواهدی همچون: خلود به معنای مکث طولانی، زمانی بودن کلمه دامت، استثناهایی که د...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 9  شماره 34

صفحات  201- 216

تاریخ انتشار 2018-09-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023